Inleiding

Als beheerder van de Oude Begraafplaats en Begraafplaats Duinrust krijgen wij regelmatig vragen/opmerkingen over de staat van de groenvoorziening. In dit artikel willen wij daar helderheid over verschaffen.
De vraag die ons het meest gesteld wordt is deze: “Waarom ziet de begraafplaats er op het eerste gezicht onverzorgder uit dan in het verleden? Door meer onkruid en minder maaien?

Het antwoord op deze vraag is:

  1. Wettelijk gedwongen; het verbod op het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen.
  2. Ethisch meer verantwoord; het inslaan van een weg die beter bij het “rentmeesterschap” over Gods schepping past.

Beide punten hebben hetzelfde eindresultaat: een betere “biodiversiteit”, dus een gezondere natuur.

Wat is “biodiversiteit”?

Biodiversiteit is een samentrekking van de woorden “biologische” en “diversiteit”. Diversiteit betekent verscheidenheid. Biodiversiteit verwijst naar het aantal, de verscheidenheid en de variabiliteit van alle levende organismen: dieren, planten, zwammen en micro-organismen.

De praktijk

Sinds het verboden is om het onkruid tegen te gaan met chemische middelen, nu zo’n 4 jaar geleden, werden wij verplicht om alternatieven te zoeken.

Sindsdien bestrijden wij het onkruid op de paden met heet water. Dit gebeurt zo’n 6 à 8 keer per jaar, vroeger bestreden we het onkruid 5 keer per jaar met chemische middelen.

Deze manier van bestrijding is ook nog anders, omdat het onkruid niet meer preventief bestreden kan worden.  Heet water heeft pas effect als het onkruid volledig ontkiemd is.

Heet water zorgt ervoor dat het bladgroen kapot gaat tot de wortelkroon. Dit betekent dat de wortel onder de grond intact blijft, waardoor het onkruid weer sneller terug groeit.

Het beeld van ‘vuilere’ paden is hierdoor per seizoen -soms warm, soms nat- anders. De nieuwe aanpak is effectief maar het blijft altijd zoeken naar de juiste frequentie voor een optimaal eindbeeld.

In het verleden namen we de monumenten en de stroken tussen de monumenten mee met het gif spuiten. Dit doen we tegenwoordig met kleine (elektrische) bosmaaiers.

Hier merken wij al een heel positief effect op de biodiversiteit. Er komen schitterende kruiden tevoorschijn die weer prachtige vlinders, bijen, kevertjes, torretjes e.d. aantrekken, waar weer een diversiteit aan vogels op afkomt, een lust voor het oog.

Waar de kruid vegetatie te rijkelijk groeit, maaien wij dit selectief weer af. Ook hier is het steeds zoeken naar de juiste frequentie.

Het gras op de grafvelden

Ook ons maaibeleid op de grafvelden hebben wij aangepast om meer diversiteit aan kruiden te krijgen in de velden. Waar mogelijk maaien we eens in de 4 weken, andere stukken zo nodig frequenter.

’s Zomers tijdens lange periodes van droogte laten we het gras langer, omdat het dan een betere kans op overleven heeft. Ook hier zien we hetzelfde effect als bij de stroken tussen de monumenten. We hebben in het hogere gras al heel wat bijzondere soorten kruid ontdekt, die allemaal weer een eigen functie in het hele ecosysteem hebben.

Hoger gras is dus beter voor het gras en geeft betere bescherming voor het bodemleven, oftewel meer biodiversiteit.

Verder hebben wij om de biodiversiteit te bevorderen:

  • diverse vogelhuisjes opgehangen;
  • 6 bijenkasten geplaatst;
  • een insectenhotel geplaatst;
  • een aantal takkenrollen geplaatst;
  • het afgevallen boomblad in het najaar niet volledig verwijderd, zodat dit op een natuurlijke wijze kon composteren en tevens ook als schuilplaats kan dienen voor o.a. egels;

Het effect van deze maatregelen is in positieve zin zichtbaar. De natuur komt tot leven!

Alle bovengenoemde zaken zijn opgenomen in ons groenbeheerplan.

In de komende jaren zullen we alle ontwikkelingen op het gebied van onkruidbeheer op half verharde paden nauwlettend in de gaten houden. Hier is in onze ogen nog verbetering te behalen.

Ook willen we inzetten op een betere begaanbaarheid van de paden; de pas gerealiseerde uitbreiding is hier een mooi voorbeeld van.

Het streven van ons als team van de Stichting Beheer Begraafplaatsen van de Hervormde Gemeente Katwijk aan Zee is om op beide begraafplaatsen een plek te creëren, een rustige groene omgeving, waar ruimte is voor rouw, herdenking, bezinning en ontmoeting.

In gedachtenis houdend dat wij allen hier maar tijdelijk zijn, voelen we ons geroepen deze bijzondere plek met gepaste zorg na te laten aan hen die na ons komen.

Bestrijden van onkruid zoals we dit altijd deden is dus definitief verleden tijd. De toekomst is beheren van kruid en onkruid.

Dit vergt van ons nogal wat aanpassing in het onderhoudswerk. En van u acceptatie van het algemene beeld en de nieuwe uitstraling, als u deze bijzonder plek bezoekt.

Geen gif meer op de akker! Wel meer biodiversiteit!

 Mocht u naar aanleiding van deze uitleg vragen hebben, kom langs op de begraafplaats en praat erover met één van de beheerders, die u graag te woord staan.